Toplumsal tesirin karar verme üzerindeki kısa vadeli tesirlerine dair araştırmalar yürütülüyor. Fakat bir fikir edindikten ve diğerlerinin görüşünü öğrendikten bir müddet geçtikten sonra, toplumun insanların fikirlerini nasıl değiştirdiğine dair çok az araştırma var.
Independent Türkçe’nin aktardığında nazaran, Rusya’daki Ulusal Araştırma Üniversitesi’nden sinirbilimciler, oburlarının görüşlerinin beyin aktivitesinde uzun vadeli değişikliklere neden olup olmadığını araştırmaya karar verdi.
‘ÇARPICI ETKİ’
“Çalışmamız, diğer bireylerin kanılarının bilgiyi algılamamız üzerindeki çarpıcı tesirini gösteriyor” diyen Profesör Vasily Klucharev kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sosyal kümelerde yaşıyoruz ve fikirlerimizi otomatik olarak çoğunluğun görüşüne nazaran ayarlıyoruz. Akranlarımızın görüşleri, beynimizin bilgiyi sürece halini nispeten uzun mühlet değiştirebiliyor.”
Deneyde birincinin 20 bayana daha evvel tanımadıkları bireylerin fotoğrafları gösterildi. İştirakçiler bu bireyleri ne kadar sağlam göründüklerine nazaran puanladı. Bunun akabinde iştirakçilerin akranlarından oluşan bir kümenin tıpkı yabancılar hakkındaki ortak görüşü bayanlara açıklandı. İştirakçilerin görüşü kümenin görüşüyle bazen çelişiyor, bazen de tıpkı oluyordu.
Yarım saat sonra deneklerden, birebir yabancıları tekrar puanlaması talep edildi. Bulgular, iştirakçilerin akranlarıyla tıpkı fikirde olmak için yabancıların yarısında fikrini değiştirdiğini gösterdi.
Bilim insanları ayrıyeten, kelam konusu bireylerin beyin aktivitelerini de inceledi. Bayanların beyin aktivitelerinde akran kümesiyle tıpkı fikirde olmadığında değişiklikler meydana geldiği tespit edildi. Çünkü uzmanlar, iştirakçilerin beyin aktivitelerinde akran kümesiyle yaşadıkları uyuşmazlıkların “izlerini” keşfetti.
Denekler kelam konusu yabancılardan birini tekrar gördüğünde beyinleri, akranlarıyla yaşadığı fikir uyuşmazlığına dair bir sinyal verdi. Bilim insanları, bu sinyalin beynin ileride yaşanabilecek olası çatışmaları kestirim etmesini sağladığını belirtti. Bunun yüksek ihtimalle bilinçaltında gerçekleştiğini ekledi.
Sinirbilimciler, öteki bireylerin fikirlerinin bireylerin davranışlarını etkilemekle kalmadığını, birebir vakitte beynin çalışma biçiminde uzun vadeli değişikliklere de neden olduğunun altını çizdi. Beynin ileride toplumsal çatışmalardan kaçınmak için bilgiyi çoğunluğun gözünden algılamaya başladığını da vurguladı.
Araştırma grubundan Aleksei Gorin şöyle bir ek yaptı:
“Beyin, diğerlerinin fikirlerini bir sünger üzere emiyor ve fonksiyonlarını toplumsal kümenin görüşüne nazaran ayarlıyor.”
Cumhuriyet