Güvenlik idaresi, kritik altyapı tesisleri güvenliği ve Ermenistan bölgesi üzerine çalışmalar yapan analist Şafak Mert, Lübnanlı Ermenilerin, Ermenistan hükümeti tarafından Dağlık Karabağ’a ve bilhassa Ermenistan işgalindeki Azerbaycan topraklarına yerleştirilmesine reaksiyon gösterdi. Mert, “Uluslararası hukuka nazaran Azerbaycan’ın bir modülü olan ve 29 yıldır Ermenistan’ın işgali altında bulunan Dağlık Karabağ, Ermenileştirilmeye çalışılıyor. 1989’da Dağlık Karabağ nüfusunun yaklaşık yüzde 25’ini Azerbaycan Türkleri oluştururken, bugün bu sayı sıfır” dedi.

Beyrut’ta, 4 Ağustos’ta yaşanan büyük patlamanın akabinde, bölgede önemli bir Ermeni nüfusu olması nedeniyle Ermenistan, bölgeye “yardıma giden” birinci ülkelerden biri oldu. Üç uçak yardım materyali gönderdi, ayrıyeten Ermenistan Başbakanı Paşinyan hadisede ziyan gören Ermenilere her türlü yardımın yapılacağını söyledi. 12 Ağustos tarihli bir haberde ise 100 Ermeninin havayoluyla Lübnan’dan Ermenistan’a getirildiği ve Başbakan Paşinyan tarafından karşılandıkları yazıldı. Ayrıyeten, bu süreçte Ermenistan’a gelen Lübnan Ermenilerine, “vatandaşlık ve yerleşim hakkı” verileceği söz edildi. Lakin Ermenistan’ın, Lübnanlı Ermenileri, kalıcı olarak Ermeni işgali altındaki bölgelere ve bilhassa Dağlık Karabağ’a yerleştirmesi dikkat çekti. Bölge üzerine çalışmalar yapan analist Şafak Mert, Ermenistan’ın bu atağını, Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. 

12 Ağustos’tan bugüne kadar Lübnan’dan gelen Ermenilerin toplam resmi sayısının tam olarak bilinmediğini belirten Mert, “Ayrıca, nereye yerleştirildiklerini tam olarak bilemiyoruz. Fakat hem Ermenistan tarafının açıklamaları, hem de Azerbaycan tarafının memleketler arası platformlarda lisana getirdiği şikâyetlerden, gelen Ermenilerin kalıcı olarak Dağlık Karabağ bölgesine ve Ermeni işgali altındaki öbür Azerbaycan topraklarına yerleştirildikleri anlaşılıyor. Daha evvel de Suriye’den getirilen Ermenilerin Dağlık Karabağ ve civarında bulunan Ermeni işgali altındaki bölgelere yerleştirildiğini tekrar hatırlamakta yarar var” dedi.

‘İŞGALİ İLHAKA DÖNÜŞÜYOR’

Mert, geçmişte Suriye Ermenileri üzerinden de yapılan bu hamleyi, şöyle kıymetlendirdi:

“Kendi isimlendirdiği formuyla, bir ‘kadife devrim’ ile misyona gelen Başbakan Paşinyan, Ermenistan dışında yaşayan Ermenilerin, Ermenistan’a geri dönüşünü ve Ermenistan nüfusunun artırılmasını bir öncelik olarak belirlemiştir. Nüfusu daima azalan bir Ermenistan’ın bu kaybını diyaspora Ermenilerini geri getirerek gidermeye çalışıyor. 

Lakin burada rahatsız edici olan, memleketler arası hukuka nazaran Azerbaycan’ın bir kesimi olan ve 29 yıldır Ermenistan’ın işgali altında bulunan Dağlık Karabağ’ın Ermenileştirilmeye çalışılmasıdır. 1989’da Dağlık Karabağ nüfusunun yaklaşık yüzde 25’ini Azerbaycan Türkleri oluştururken, bugün bu sayı sıfırdır. Yani Dağlık Karabağ’daki Azerbaycan Türkleri yurtlarından sürülürken, yerlerine Ermenistan’ın başka bölgelerinden ve diyasporadan gelen Ermeniler yerleştirilmektedir. Bu istikametiyle Dağlık Karabağ’daki yerleşimcilerin, İsrail’in işgal altında tuttuğu Filistin topraklarına gönderilen yerleşimcilere benzediğini söylemek mümkün. Paşinyan tarafından benimsenen öbür bir siyaset da Azerbaycan’a bir karış bile toprak verilmemesidir. Dağlık Karabağ’a yerleştirilen Ermeniler, Paşinyan’ın, Dağlık Karabağ’ın işgalini ilhaka dönüştürme siyasetinin aracı olarak kullanılmaktadır.”

İŞGAL SAVI

Ermenistan’ın bununla yetinmeyip Dağlık Karabağ’a yerleştirilenlerin yanı sıra, öteki bölgelerindeki Ermenilere de Dağlık Karabağ’da silahlı eğitimler verdiğine dikkat çeken Mert, “Hatta Başbakan Paşinyan’ın eşi Anna Hakobyan askeri üniforma içerisinde elindeki AK-47 piyade tüfeği Azerbaycan tarafına ateş ederken fotoğraf çektirmekte ve basına servis etmektedir. Genel olarak Dağlık Karabağ diyoruz fakat Ermenistan tarafından işgal edilen Azerbaycan toprakları Dağlık Karabağ’ın da ötesine taşıyor. Dağlık Karabağ’ın etrafında bulunan Azerbaycan toprakları da işgal altında. Bu bölgelerden Kelbeçer, Kubadlı ve Laçın birinci akla gelen isimler. Lakin Ermenistan idaresi, işgal ettiği toprakların da ötesinde taleplerde bulunuyor; kelamda Dağlık Karabağ’a ilişkin toprakların Azerbaycan tarafından işgal edildiğini ve Ermenistan’a geri verilmesi gerektiğini sav ediyor” dedi.

KÂBUS SENARYOSU

Bu “saldırgan politikaların”, Paşinyan’ın çok önemli bir yanılgı yaparak Türkiye’yi direkt karşısına almasına neden olduğunu belirten Mert, şunları kaydetti:

“Bölgede askeri bir iştirake hakikat evrilen Türkiye ve Azerbaycan işbirliği, Ermenistan için kâbus senaryosu olmalıdır. Buna karşılık, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Idaresi ile yapılan muahedeler da Ermenistan’a çok yararlı olmayacak. Azerbaycan tarafı, Dağlık Karabağ konusunda çok itidalli. Hadiseleri belgeleyerek BM ve AGİT üzere milletlerarası platformlarda lisana getirmeyi tercih ediyor. Amerika’da yaşayan Kıbrıs Türkü kökenli Prof. Vamık Volkan’a nazaran ulusların seçilmiş travmaları vardır. Uluslar, bu travmaların üzerine büyük ulusal anlatılarını inşa ederler ve kimlik örüntülerini bu türlü oluştururlar. Daima olarak ezilmişlik ve haksızlığa uğramışlık kurgusuyla oluşturulan bir Türk nefreti, Ermenilere olumlu bir şey katmaz.”

Cumhuriyet