Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı bilgilerine nazaran bu sabah Beşiktaş’taki hava kalitesi, kırmızı renkle gösterilen “sağlıksız” düzeydeydi. Bu düzey, herkesin sıhhatini etkileyecek, kalp ve teneffüs yolu hastalıkları olanların ise önemli formda etkilenebileceği hava kalitesini gösteriyor. Bakanlıktan hava kalitesi 6 başka renkte gösteriliyor. Yeşil renk iyi, sarı renk orta, turuncu renk hassas, kırmızı renk sıhhatsiz, pembe renk makûs ve bordo tehlikeli olarak nitelendiriyor.

“BÜTÜN İSTANBUL’A TESİR EDEBİLİR”

Bu sabah Beşiktaş’ta tesirli olan kırmızı renk ve bu bilgilerle ilgili değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Hüseyin Toros, bütün kentlerde Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın hava kalitesi ölçüm istasyonlarının olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi: “Bulunduğumuz kentte havanın kalitesi nedir, hangi orandadır ölçülür. Bu ölçümler kıymetli sistemler, hava örnekleri alınıyor, aşikâr aygıtlar ile içerisindeki kirletici ölçülerine bakılıyor. İçindeki toz ölçüsü, azot dioksit oranı, kükürt dioksit oranı, karbonmonoksit üzere değişik kirleticilerin ölçülerine bakılıyor. Bunlar 1 metreküp havada kaç mikron var, diye ölçülüyor. Ama bizim bunu anlamız sıkıntı, onun yerine indeksler oluşturuluyor. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın internet sitesine bakarsanız orada 6 tane renkten oluşan skala görürsünüz. Yeşil, sarı, turuncu, kırmızı, pembe, bordo. Yeşil renkleri gördüğümüz vakit havanın pek iyi olduğu, sıhhatimize olumsuz tesiri olabilecek rastgele bir ortamın olmadığı manasına geliyor. Orada her türlü faaliyetlerimizde bulunabiliriz. İkinci durum orta düzey; bu iyi kadar hoş olmasa da, orta düzeyde, yönetim eder manasında, iyiye nazaran biraz daha düşük manasına geliyor. Daha sonra turuncu renk hassas; ismi üstüne hassas kümeler için. Özellikle teneffüs yolu rahatsızlığı çekenler, kalp damar hastalığı ve buna benzeri teneffüsle ilgili düşüncesi olana vatandaşlarımızın uzun müddet dış ortamda kirli havayı solumalarının bedenlerinde aksilikler oluşturabileceği manasına geliyor. Daha sonra kırmızı renk var, sıhhatsiz. Aslında bu rengi gördüğümüz vakit, bulunduğumuz vilayette yahut İstanbul’da ölçüm yapılan 36 noktada, en yakın ölçüm yapılan yerde renk kırmızıysa hepimiz için sıhhatimiz manasında olumsuz tesir yapabileceği manasına geliyor.”

SIHHATE TESİRLERİ

Prof. Dr. Toros, “Soluduğumuz vakit öncelikle bu kirli hava ciğerlerimize ulaşıyor. Bu yolla gelen parçacık hususlar, kalp damar sistemlerine kadar giderek sistemin eksiksiz çalışmasını zorlaştırıyor yahut farklı şeylere yol açabiliyor. Akciğer kanserinin neredeyse 3’te 1’i hava kirliliğinden oluşuyor, kalp damar hastalıkları birebir biçimde. Hatta beyne, beyin inmelerine kadar yol açabiliyor. Birebir biçimde kirli yahut zehirli gazlar var, mesela ozon, azot dioksit üzere kirletici gazlar da tekrar bizde başta tahrişle başlayarak bedenimizde olumsuz tesir yapıyor. Bu tesir bir anda oluşan bir tesir değil. Uzun vadeli olduğu için biz bunu direkt hissedemiyoruz. Hayat kalitemizde düşüşler biçiminde kendini hissettiriyor” diye konuştu.

KİRLİLİĞİN NEDENLERİ

Prof. Dr. Hüseyin Toros, “Hava kirliğinin oluşum nedeni araçlardan çıkan egzoz, konutlarda ısınma maksatlı yaktığımız yakıtlar ve sanayi tesislerinden çıkan kirleticiler. Şu anda kış devrindeyiz bu üçü de faal durumda. Sabah saatleri trafik ağır, bunlar atmosfere çıktığı vakit havaya karışıyor. Atmosferde yatay ya da düşey taraflı hava hareketliliği gereğince yoksa egzozlardan çıkan kirleticiler dağılamıyor ve yere yakın düzeyde bunlar birikmeye uğruyor. Sabah saatlerinde daha çok oluyor bu” sözlerini kullandı.

“NEFES DARLIĞI YARATABİLİYOR”

Hamburgercide 8 saat çalıştığını belirten Volkan Eser, Barbaros Bulvarı’nı göstererek, “Buradan binlerce, yüzlerce araç geçiyor. Onlardan ötürü teneffüs yaparken hava kalitesini hissedebiliyoruz, egzoz dumanı soluyoruz. Otobüslere bakın, özel araçlarda polis anında egzozdan duman çıkıyor müdahale ediyor lakin birçok İETT otobüslerinde kömür bacası üzere egzoz çıkıyor müdahale edilmiyor. Maskeyi çıkardığınız vakit egzoz kokusu geliyor” dedi. Simitçi Nazım Demir, “Sabahleyin gözle görülür bir kirlilik yok, görünmüyor en azından fakat nefes darlığı yaratabiliyor. Birkaç günden beri hava boğuk, nefes aldığın vakit boğuk geliyor hava 2 günden beri hissediyorum. Zati mazot, akaryakıt, kirliliğin büyük bir sebebi onlardır, trafiğe bakın araçlar duruyor, kalkıyor” diye konuştu.

Beşiktaş’ta yaşayan Hatice Topal, “Çok dışarı çıkmadığım için rastlamadım. Nefes almada zahmet çekerim fakat hiç hissetmedim. 2 sene evvel Bostancı’da yaşıyordum, oranın havası daha kirliydi” biçiminde konuştu.

Cumhuriyet