Yaklaşık 2 seneye yakın pandemi periyodunda çocuklarda meskende kalma ve ailelerin çocuklarıyla etkileşiminde yetersiz kalmaları nedeniyle bilhassa 1-6 yaş kümesindeki çocukların lisan ve irtibat sorunları artışa geçti.

Prof. Dr. Bülent Gündüz, pandemi periyodunda çocuklarda çok önemli etkileşim ve irtibat sorunları ile karşı karşıya kaldıklarını lisana getirerek, şöyle konuştu:

“Pandemi öncesi sayılara ve istatistiklere baktığımız vakit bize başvuran 100 çocuktan 30 adedinde gelişimsel lisan gecikmesi sorunu görüyorduk. Ancak pandemi periyodunda bu oranın yaklaşık yüzde 65’lere çıktığını gördük. Yani 2 katına kadar büyüyen bir sorunla karşı karşıyayız. Pandemi periyodunda ortaya çıkan irtibat ve etkileşim yetersizliği ile lisan sorunu 2 katına çıktı diyebiliriz. Sözel olarak kendini tabir etmeye başlayan; 1-6 yaş ortasındaki tüm çocuklarda bu görülmeye başlandı; ancak en çok erken çocukluk evresi dediğimiz 1-3 yaş kümesi ortasındaki çocuklarda bu meseleyle karşı karşıya kaldık.”

‘DİL GELİŞİMLERİNDE GECİKMELER OLDU’

Prof. Dr. Gündüz, bunun değerli sorun olduğuna dikkat çekerek, “Bu sorun etkileşim ve irtibat sorunlarının art planında sonuç olarak bir lisan gelişim sorunu ortaya çıkardı. Çocuklar bilhassa uyaran eksikliğine bağlı olarak, akran etkileşiminin yetersizliğine bağlı olarak ve birebir vakitte pandemi devrinde ailelerle birlikte meskenin içerisinde kalmalarına karşın anne ve babanın işe odaklanması nedeniyle ekrana kilitlenmiş olarak kaldıkları için çocukların lisan gelişimlerinde çok önemli gecikmeler oldu ve bu gecikmelerde çocukların tüm gelişim alanlarını olumsuz tarafta etkiledi. Yani pandemi çocukları çok önemli olarak etkileyerek maalesef lisan gelişimlerinde çok büyük sorunlara yol açtı” diye konuştu.

Prof. Dr. Gündüz, bu tip rahatsızlıkları bulunan çocukların kronolojik yaşları olan gerçek yaşları ile lisan yaşları ortasında farklılık ortaya çıktığına dikkat çekerek, “Gelişimsel lisan gecikmesi beraberinde birtakım meselelerin da işareti olabilir. Atipik otizm ya da gelişimsel bozukluklar üzere sorunların ön işareti de olabilir ve çocuk bilhassa pandemi periyodunda etkileşim bağlamında problemler yaşadığı için bu cins çocukları bu kapsamda kıymetlendirmek gerekir” dedi.

‘AİLELER FARKINDA OLMALI’

Prof. Dr. Gündüz, ailelerin, çocuklarında bu problemlerden kaçmamaları gerektiğini belirterek, “Örneğin birtakım aileler ‘erkek çocuğu geç konuşur’ üzere bir anlayışla maalesef biraz bekliyorlar. Çocuklarımızın hayatındaki en değerli evre 0-2 ve 2-4 yaş aralığında nöroplastisitenin çok güçlü geliştiği devirde çocuklarımıza bu imkanı tanımak lazım. Çocuk bu periyodu etkin olarak geçiremediği taktirde bu maharetleri kazanmakta çok zorlanıyorlar. Birinci olarak aileler farkında olmalı, bu durumu kabullenmeli ve etkileşim bağlamında çocukları ile çok iyi oynayarak uzman takviyesi ile birlikte bu problemlerin çözülebileceğini unutmamaları lazım” diye konuştu.

Cumhuriyet