Tekirdağ’ın Şarköy ilçesinde tatilde yapan Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, 9 Eylül’de Şarköy açıklarında meydana gelen 4.1 büyüklüğündeki zelzeleye ilçede yakalandı. Zelzelesi denizde değil dağ bölgesinde beklediklerini söyleyen Ercan,
“Kuzey Anadolu kırığı yaklaşık Uçmakdere’nin olduğu yerden Ayvasıl’ın bulunduğu kesitten karaya çıkar. Oradan Güzelköy’ün olduğu Mursallı’nın önünden, Gölcük’e, Gölcük’ten Çokal Barajı’na, oradan da Saroz Körfezi’ne masraf. Olağanda bilimcilerin kabul ettiği burasının tekrar kırılmasıydı. Lakin son zelzele bize gösterdi ki bir şaşırtmaca var” dedi.
‘MARMARA 2,5 METRE YUNANİSTAN’A KAYACAK’
Sarsıntının dağdan değil, denizin içinde gideceğini söz eden Ercan, “Denizin içerisinden bir Kuzey Marmara kırığı geçiyor. Tekirdağ zelzelesi dediğimiz ikinci kol, bu kırık üzerinden olacak. Tekirdağ kolunun beklenen zelzele odağı da tam Marmara Ereğlisi’nin 10-15 kilometre deniz içinde olacak. 10-15 kilometre deniz içinde granit katmanında patlayacak, doğu-batı doğrultusunda bir patlama gösterecek. Tıpkı vakitte 1-1,5 metre göçecek ve Marmara’da 2-2,5 metre Yunanistan’a yanlışsız bir kayma yaşanacak. Bu zelzelenin büyüklüğü ne olur derseniz, 7.2 olur. Bu sarsıntı çok büyük olur. Bu zelzele nereden nereye kırar derseniz, Büyükçekmece’nin olduğu yerden başlayacak, Marmara Ereğlisi’ni geçecek, Uçmakdere’nin önünden Mürefte, Hoşköy’ün önünden Şarköy, Şarköy’den de Gelibolu yarımadasını kesip, Saroz Körfezi’ne girecek. Oradan Selanik’e kadar gidecek” diye konuştu.
‘ANADOLU YARIMADASI EGE’YE YANLIŞSIZ KAYMA GÖSTERECEK’
Prof.Dr. Ahmet Övgün Ercan, bahsettiği sarsıntının Kuzey Marmara sarsıntılarının batı pozisyonu olduğunu belirterek, “Bir de bunun doğu pozisyonu var. Doğu kolu İstanbul’dur. Daima, ‘büyük İstanbul depremi’ diye bahsediliyor. Aslında sarsıntı, büyük İstanbul ve Tekirdağ sarsıntısıdır. Artık İstanbul’un önünde olacak sarsıntı ise Küçükçekmece’nin yaklaşık 20-25 kilometre daha güneyinde kırılma biçiminde olacak. Bu kırılma sonucunda yer yaklaşık 1 ile 1,5 metre batıya gerçek kayacak. Yani Anadolu Yarımadası, Ege’ye hakikat bir kayma gösterecek. Pekala sarsıntı büyüklüğü ne olur derseniz, zelzele büyüklüğü 6.3 ile 6.7 ortasında olur. Bu zelzelenin mühleti İstanbul önünde yaklaşık 16 ile 18 saniye sürer fakat Tekirdağ’ın önünde olacak sarsıntı ise bunun müddeti yaklaşık 30-35 saniye sürer. Münasebetiyle bunların hangisi daha tehlikeli olur derseniz, ikisi de tehlikeli olur. Şöyle ki, İstanbul’un yoğunluğu fazla. Kilometrekare başına yaklaşık 2 bin 568 kişi oturuyor İstanbul’da. Lakin batıya gittiğiniz vakit Tekirdağ kolunun bulunduğu yerde yaklaşık kilometrekare başına 200 kişi yaşıyor. Yani İstanbul’da nüfus yoğunluğu fazla ancak zelzelesi daha küçük lakin vefat sayısı daha fazla olur. Tekirdağ koluna geldiğin vakit nüfus yoğunluğu az olması nedeniyle zelzele büyük olsa da vereceği hasarı daha az olur. Hasebiyle bu zelzeleleri biz büsbütün ölümsüz ve yıkımsız atlatabiliriz” tabirlerini kullandı.
‘EN ÇAĞDAŞ ZELZELE YÖNETMELİĞİ VAR’
Türkiye Cumhuriyeti’nin daima eleştirildiğini söyleyen Ercan, “Ama iyi istikametleri de var. 2007 yılında sarsıntı yönetmeliği değiştirildi, beğenilmedi. 2017 yılında yeni bir zelzele yönetmeliği daha çıktı. Şu an zelzele yönetmeliği, dünya üzerinde en çağdaş sarsıntı yönetmeliğidir. Değerli olan orada ne yazdı değil, değerli olan senin ne uyguladığındır. Kentsel dönüşüm sarsıntıda tek tahlildir lakin halkımız çoklukla yapısal dönüşüm yapıyor. Yani yıkıyor, tekrar yapıyor. Bu kentsel dönüşüm değildir. Ne olması gerekiyor derseniz, örnek verecek olursak kelamın gelişi Mürefte’nin büsbütün yıkılacak olan yapılarının yıkılıp, yine planlanması, yine yapılması gerekiyor. Şarköy’ün yapılarının yine tasarlanması gerekiyor. İstanbul’un yapılarını tekrar tasarlanması gerekiyor. Tekirdağ’ın yapılarının yine tasarlanması gerekiyor. Zira inşaat bölümü devreye girdiği vakit yaklaşık 200 tane kalemi çalıştırıyor ve hasebiyle iktisat kendi kendine çeviriyor. Bu açıdan kıymetli. Yani bizim bu sarsıntısı ölümsüz yıkımsız atlatmamız Türkiye Cumhuriyeti’nin ve ona yurttaşlarının elindeki bir vakadır, yapabiliriz” dedi.
‘İNSANLARA ENDIŞE SALMAMAK LAZIM’
İnsanlara sarsıntı korkusu salmamak gerektiğinin altını çizen Prof.Dr. Ercan, şunları kaydetti: “Çünkü yatırımları etkiliyor, ekonomiyi etkiliyor, finansı etkiliyor ve insanların ruh halini etkiliyor. Artık ruh hali bozuk olan insanlardan verimli bir ömür bekleyemezsin. Hasebiyle sarsıntı haberleri de hava raporu üzere sık sık verilmez. Bir sarsıntı bilimci söyler ve orada kalır. Zira sarsıntı şartları yıllar boyutunda, hatta 10 yıl boyutunda değişmez. Kelamın gelişi 1999’da, ‘2045’te sarsıntı olacak’ dedim. Bundan sonra rastgele bir şey fikrimi değiştirdi mi, değiştirmedi. Zira zelzele haberleri hava raporu üzere verilmez. Yani insanlara endişe salmamak lazım, yatırımcılara dehşet salmamak lazım. Şayet sen İstanbul’da sarsıntı olacak diye söylersen; Türkiye’de borsa da çöker, yabancı yatırım da gelmez.”
Cumhuriyet
