Türk Radyoloji Derneği (TRD) tarafından Antalya’da 26-31 Ekim tarihleri ortasında “42. Ulusal Radyoloji Kongresi düzenlendi. TÜRKRAD 2021’de tomografi, MR ultrason, röntgen, doppler görüntüleme üzere radyolojinin tüm alanlarıyla ilgili bilimsel oturumlar düzenlendi. Kongreye yerli ve yabancı binden fazla radyoloji uzmanı ve bilim insanı katıldı.

Düzenlenen basın toplantısında konuşan Kongre Bilimsel Konsey Lideri Prof. Dr. Kamil Karaali, Kongre Genel Sekreteri Prof. Dr. Pınar N. Koşar ile Türk Radyoloji Derneği ve Kongre Lideri Prof. Dr. Tuncay Hazırolan, değerli açıklamalarda bulundu. Basın toplantısında, Türkiye’de 5 bine yakın radyoloğun vazife yaptığına işaret edilerek radyolojik tekniklerin kullanım sıklığının tüm dünyada artış gösterdiği ve teknolojinin getirdiği olağan bir süreç olduğuna değinildi. Ülkemizdeki en kıymetli problemin ise “radyolojik görüntülemenin hasta muayenesinin yerini alması” olduğu tabir edildi.

“COVİD’E BAĞLI MİYOKARDİT’TE ARTIŞ VAR”

Dernek ve Kongre Lideri Prof. Dr. Tuncay Hazırolan, pandeminin en alevli olduğu devirde en çok akciğer görüntülemeleri yapıldığını, bugünlerde ise koronavirüs (Covid-19) sonrası tesirle hastalığı geçirenlerde artan miyokardit (kalp enfeksiyonu) olaylarından ötürü kalp görüntülemelerinde büyük artış olduğuna dikkat çekti.

Prof. Dr. Hazırolan, “Covid’in en alevli olduğu devirlerde aslında total radyolojik tetkik sayısında bir artış olmadı. Lakin asimetrik olarak toraks BT yani akciğer tomografilerinde çok fazla artış yaşandı. Olağanda bir aygıt günde 10-15 ortasında toraks BT çekerken, bir anda günlük 200-250’lere kadar çıktı. Başka polikliniklerin kapanması, insanların hastaneye gidememesi nedeniyle radyolojik takiplerimiz de aksadı. Hatta o periyotta pek çok hasta denetime gelemediği için hastalığı ilerledi, bilhassa yaşlı hastalarda çok önemli badireler ortaya çıktı. Günümüzde ise hala çok sayıda Covid olayımız var, günlük neredeyse 30 binleri geçen hadise sayıları görüyoruz. Covid akciğerde bilhassa yıpratıcı olabiliyor, kalıcı hasarlar bırakabiliyor. Covid deyince aklınıza yalnızca akciğer geliyor lakin aslında bedenin her tarafını tutuyor bu hastalık. Artık şöyle bir küme görmeye başladık, bilhassa kalpte miyokardit dediğimiz kalp enfeksiyonuna yol açabiliyor bu hastalık. Hem çocuklarda, hem büyüklerde Covid’e bağlı miyokardit sayısında da bariz artış olduğunu gözlüyoruz. Buna bağlı görüntülemelerde önemli bir artış var” dedi.

“TOPLUM SIHHATİ ÜZERİNDEKİ TESİRLERİNDEN ÇEKİNİYORUZ AÇIKÇASI”

Türkiye’nin aygıt başına düşen hasta sayısında hem MR hem de tomografi açısından OECD ülkeleri içinde birinci 3 sırada yer aldığına da dikkat çeken Prof. Dr. Hazırolan, “Bunun toplum sıhhati üzerindeki tesirlerinden çekiniyoruz açıkçası. Çok görüntüleme tetkiki hem ülkeye ekonomik manada yük yaratıyor hem de toplumsal radyasyon oranı artabiliyor. MR çekimlerde de belirli şartlarda birtakım hastalar için kontrast husus riski var. Bu sayıları azaltmamız gerekiyor. Halkta ve tabiplerde ‘muayene’ alışkanlığı ortadan kalktı. Kısa hasta görme sürüleri ve çok hasta yüzünden hastalar muayene edilmeden, şikayeti dinlenmeden direkt tetkike yönlendiriliyor. Olağanda hastanın doktora şikayetini anlatıp hekimin da hastaya fizik muayene yani bedendeki bulgulara nazaran teşhis koyması gerekirken bizim toplumumuzda tabiplerde hastanın öyküsünü bile almadan, hiç muayene yapmadan direkt tetkiğe göndermek üzere bir alışkanlık meydana geldi. Bu hem tetkik sayısını artırıyor, hem de hastaların birden fazla vakit yanlış gereksiz tetkik yaptırmasına sebep oluyor” diye konuştu.

“HER BEL FITIĞI HASTASINA MR GEREKMEZ!”

Bu sorunun muayene müddetlerinin çok kısa olmasıyla oluştuğunu belirten Prof. Dr. Hazırolan, şunları söyledi:

“Hasta muayenesi kâfi müddette yapılamadığı için tabipler da hem hastayı, hem malpraktise karşı kendilerini koruyabilmek için radyolojik görüntülemelere çok sık yönlendiriyor hastaları. Burada en kıymetli basamak hekimlere kâfi muayene mühleti tanınması. Bu gerekesiz tetkikler, hakikaten görüntülemeye gereksinimi olan hastalarda da tetkike ulaşma mühletini uzatıyor. Yani kısa müddette MR yahut tomografi çektirmesi gereken hasta, çok çekimler yüzünden vaktinde yaptıramıyor. Radyolojik görüntüleme metotları tedavi edici metotlar değil. Teşhis koydurucu ve takip etmede kullanılan metotlardır. Birçok hastalıkta da aslında görüntüleme yapmanıza gerek bile olmaz. Örneğin fizik muayene ile bel fıtığına çok rahat teşhis koyabilirsiniz. Fakat bizim ülkemizde hepsine MR çekiliyor. Bu MR çekiminin de çok acil olarak yapılması gerekmez aslında. Örneğin tümör kuşkusuyla bir hastaya radyolojik görüntüleme istendiğinde o hasta için aciliyet vardır. Bir an evvel görüntülemesinin yapılıp tedavisinin planlanması gerekir. Tabiplerin hastalarına bu çekimleri isterken acil olup olmadığını belirtmesi değerli bu nedenle.”

Cumhuriyet