Türkiye’de para karşılığı yayın yapan ve şaibeli olarak nitelendirilen mecmuaların sayısı artmaya devam ediyor. Azımsanmayacak sayıda akademisyenin bu mecmualarda yayın yaptığı da belirtiliyor. Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya nazaran, Türkiye’deki akademik yapıtların üçte biri yüksek oranda intihal içeren tezlerden oluşuyor. 2018 yılında yapılan araştırmada, Türkiye şaibeli mecmualarda en çok yayın yapan 3. ülke pozisyonunda yer almıştı.
İntihal kabahatine karşı, gerekli yaptırımların uygulanmasındaki eksiklik akademik yolsuzlukların da artmasına sebep oluyor. İntihal olaylarının; önleyici seviyede soruşturulmaması, Türkiye’nin milletlerarası alanda akademik prestijinin da düşmesine yol açıyor.
Öte yandan Türkiye’de intihal argümanlarına her gün bir yenisi ekleniyor.
MEMLEKETLER ARASI KONGREDE İNTİHAL ARGÜMANI
Prof. Dr. Cem Baykal, Sıhhat Bakanlığı’nın ülke çapında yürüttüğü çalışmayı üç profesörün ABD’de düzenlenen milletlerarası bir kongrede kendilerine ilişkin projeymiş üzere sunduğunu argüman etti. Argümana nazaran, yapılan sunumda, 2016 yılında SGO (Society of Gynecologic Oncology) kongresinde paylaşılan “National policies on cervical cancer in Turkey as a developing country” başlıklı araştırma Prof. Dr. M. Faruk Köse, Prof. Dr. Murat Naki ve Prof. Dr. Mete Güngör’ün özgün ortak çalışması üzere görüldü. Tahrif edilen dokümanda, çalışmanın Sıhhat Bakanlığı’na ilişkin olduğu belirtilmedi. Baykal, yaşanan olayların Türkiye’nin akademik prestijini düşürdüğünü söyledi.
“VERİLER BİZE İLİŞKİN DEĞİL”
2016’da, Murat Naki ve Mete Güngör Acıbadem Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürürken Faruk Köse Medipol Üniversitesi’nde vazife yapıyordu.
Projenin, Sıhhat Bakanlığı’nın bilgilerine erişildiği ve etik ihlal yapılarak sunulduğu argümanı üzerine Acıbadem Üniversitesi, “Konuyla ilgili etik konsey başvurusu üniversitemizde yoktur. Sunulan data üniversitemiz hastanesinden elde edilen data değildir. Sıhhat Bakanlığı’nın bilgisi dahilinde toplantıda sunulmuştur.” açıklamasında bulundu.
Sıhhat Bakanlığı ise; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ilişkin datanın, bireylerin özgün ortak çalışmaları olarak görülecek halde hangi münasebetle ne için kullanıldığını ve kelam konusu bilgi kullanımının Bakanlığın bilgisi dahilinde mi olduğu sorularına karşılık vermedi.
Soruşturma ise İstanbul Tabip Odası Onur Kurulu’nda devam ediyor.
“SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN BİLGİSİ DAHİLİNDE”
Mevzuyla ilgili Prof. Dr. Mete Güngör, “Biz Sıhhat Bakanlığı’nın bilgisi dahilinde kongrede özel bir toplantıda Türkiye’nin durumunu paylaştık. Birtakım protokollerin, kılavuzların hazırlanabilmesi için ülkelerde neler yapıldığının geri bildirimiydi bu çalışma. Bu bir yayın değil yayın olmayan bir şey de intihal olamaz. Kelam konusu veriyi kullanan beşerler var zira veriyi kullanmak serbest” açıklamasında bulundu.
Sıhhat Bakanlığı’nın datalarının sunulmasında bir sorun olmadığını söyleyen Prof. Dr. Murat Naki, “Sağlık Bakanlığı’nın bilgileri ulaşılabilir bilgilerdi. Bu bilimsel bir yayın değil ve özel oturumda sunuldu. Biz Sıhhat Bakanlığının projesi olduğunu da belirttik. Bütün dünya biliyor.” dedi.
Prof. Dr. M. Faruk Köse ise tezlerin gerçek olmadığını belirtirken, “Sağlık Bakanlığı’nın sitesinde bilgiler var. Bilim insanları bunları kullanabilir.” dedi. Köse, mevzuyla ilgili palavra beyanda bulunulduğu için kabahat duyurusunda bulunduklarını da belirtti.
NE OLMUŞTU?
Prof. Dr. M. Faruk Köse, Neville Hacker tarafından yazılan “Novaks Gynicology” kitabından hiç değiştirilmeden alınan kısımlar olduğu gerekçesiyle yayın etiği unsurlarını ihlal etmişti.
Kelam konusu kısmı kendi akademik çalışması üzere göstermiş ve intihal içeren eser ile profesörlük müracaatında da bulunmuştu. Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Şurası, soruşturmanın sonunda Köse’ye 15 gün mühletle süreksiz olarak meslekten alıkoyma cezası vermişti.
Mevzuyla ilgili Köse, ‘Suç olduğunu düşündüğünüz bir şey varsa bunu o vakit söylersiniz üzerinden on yıl geçmesini beklemezsiniz.’ açıklamasını yaptı.
Köse’nin, TTB’ye açtığı itiraz davasında vakit aşımı nedeniyle ceza alamayacağını savunduğu süreç ise devam ediyor.
İNTİHAL NEDİR?
Şahısların kendilerine ilişkin olmayan araştırma sonuçlarının kaynak göstermeden kendi ismine sunmaları intihal hatasını oluşturuyor.
Cumhuriyet
