Adet döngülerinin sonuna işaret eden doğal bir biyolojik süreç olan menopoz, bayanların 12 olağan adet devri boyunca hiç adet görmemesi durumunda teşhis ediliyor. Olağan adet görme ve üreme periyodundan menopoza geçiş periyoduna ise “menopoz civarında” manasına gelen perimenopoz ismi veriliyor.
Menopoz olağan kurallarda 40’lı yahut 50’li yaşlarda gözlemlenirken kimi olaylarda perimenopoza bağlı adet düzensizliği 30’lu yaşlardan itibaren görülmeye başlayabiliyor. Bu her vakit erken menopoz gerçekleşeceği manasına gelmiyor.
Bayan doğum uzmanı Op. Dr. İlknur Sayar, menopoza girerken paniğe kapılmak yerine bu periyodu en sağlıklı ve rahat nasıl geçirileceği konusunda bilgi alınması gerektiğini belirterek, sistemli idman yapılması, sigara ve alkolün bırakılması gerektiğini bildirdi. Sayar, yalancı ve erken menopoz periyodu hakkında da bilgiler verdi.
Menopoza girme yaşını etkileyen en kıymetli faktörün genetik kodlar olduğunu vurgulayan Sayar, menopozun, dünya genelinde 45-55 yaş aralığında görüldüğünü aktardı.
Birebir ailedeki bayanların misal yaşlarda menopoza girdiğini bildiren Sayar, menopoz yaşını sosyoekonomik seviye, sigara kullanımı, ırk, ruhsal travmalar, kronik hastalıklar, gebelik ve doğum sayısı ile fiziki ve çevresel faktörlerin etkilediğini kaydetti.
Sayar, Türkiye’de menopoz yaş ortalamasının 46-48 olduğunu belirterek, “Bir bayana ‘menopoz döneminde’ diyebilmek için 12 aydır adet kanamasının olmaması gerekir. Perimenopoz dediğimiz menopoza geçiş devri 2-6 yıl ortasında değişkenlik gösterebilir” sözlerini kullandı.
Bugünün ömür şartları, beslenme, iklim faktörleri, ağır ruhsal travmalar ve gerilimin ortalama menopoz yaşını düşürdüğünü aktaran Sayar, şunları kaydetti:
“Tüp bebek, yumurta çatlatma üzere yardımcı üreme teknikleri ile birçok yumurta etkin edildiğinden menopoz yaşı erkene çekiliyor. Menopozun erken periyotta en sık belirtisi adet sisteminin değişmesi. Öteki belirtiler ise sıcak basması, gece terlemesi, vajinal kuruluk, ciltte kuruluk, vajinal kuruluğa bağlı olarak ağrılı cinsel birliktelik ve cinsel isteksizlik, eklem ağrıları, anksiyete bozukluğu ve panik atak üzere ruhsal değişimler, saç dökülmesidir.”
“YALANCI MENOPOZ BİRTAKIM RAHATSIZLIKLARIN TEDAVİSİ İÇİN YAPILIR”
Op. Dr. İlknur Sayar, bir hastalık manasına gelmeyen yalancı menopozun infertilite, endometriozis, adenomyozis, myom üzere rahatsızlıkların tedavisi için yapılabilen bir uygulama olduğunu belirtti.
Sayar, “Yalancı menopoz, birtakım rahatsızlıkların tedavisi için bizim kendi isteğimizle ilaçlarla yaptığımız süreksiz bir durumdur. Erken menopoz ise tabipten bağımsız olarak gerçekleşen 40 yaş altında menopoza girme durumudur. Erken menopoz belirtisi gösteren bayanlarda yardımcı üreme teknikleriyle gebelik mümkün. Menopoza geçiş periyodunda ya da adet kanaması görülmeyen birinci 12 aylık müddette östrojen hormon azlığına ve düzensizliğe bağlı olarak hamile kalma ihtimali düşük de olsa imkansız değildir” tabirlerini kullandı.
Menopoza girerken paniğe kapılmak yerine bu devri en sağlıklı ve rahat nasıl geçirileceği konusunda bilgi alınması gerektiğini belirten Sayar, “Düzenli antrenman yapılmalı, sigara ve alkol bırakılmalı. Menopoz süreci bebeklik, ergenlik, gebelik üzere hayatımızda var olan yeni bir devirdir. Bu süreçten tasa duyup kabus haline getirmek yerine tekliflere uyarak, rutin denetim muayene ve tetkikleri aksatmayarak, şikayetleri doktorla paylaşarak süreç sağlıklı bir biçimde geçirilebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhuriyet
