Bayrampaşa Cezaevi’nde 21 yıl evvel “Hayata Dönüş Operasyonu”nda 12 kişinin mevti ve 29 kişinin de yaralanmasına ait periyodun jandarma işçilerinin de ortalarında bulunduğu 194 sanığın yargılanmasına devam edildi. Jandarma Genel Komutanlığı’nca mahkemeye gönderilen operasyon tutanağında bulunan sicil numaralarının kriterlere uymadığı yazısı üzerine mahkeme, tutanağı hazırlayan jandarma çalışanı hakkında cürüm duyurusunda bulunulmasına karar verdi.

Bakırköy 13. Ağır Ceza mahkemesinde görülen duruşmaya sanık Bayram Ali Er ve taraf avukatları katılırken sanık Lütfi Düz ve Recep Dalkılıç’ın hayatını kaybettiği bildirildi. Evvelki celse mahkeme heyeti operasyon tutanağının altında imzası ve sicil numaraları olan işçinin kim olduğunu Jandarma Genel Komutanlığı’na sorulmasına karar vermişti. Jandarma Genel Komutanlığı, mahkemeye gönderdiği yazıda tutanakta yazılı olan sicil numaralarının önünde statü, branş ve rütbe belirtilmediği gerekçesiyle kritere uymadığından çalışan yahut emekli olmuş işçi tespiti yapılamadığını bildirdi.

“SİCİL NUMARASI SAHTE”

Duruşmada konuşan müşteki avukatı Güçlü Sempatik, diye konuştu.

DEVRİN JANDARMA ASAYİŞ DAİRE LİDERİ AYDIN ŞAHİT OLARAK DİNLENDİ

Mahkeme Lideri, şahit olarak dinlemek istedikleri periyodun Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Daire Lideri Ali Aydın’ın Ankara 31’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde beyanda bulunduğunu bildirdi.

Şahit Ali Aydın, “Milli Güvenlik Şurası’nda husus geç görüşüldü. Nihayet Türkiye’deki birtakım cezaevlerinde inceleme yapılmasına kararı verildi. İncelemeyi yapacak keşif heyetinde de ben de bulunmaktaydım. Gebze, Bayrampaşa, Ümraniye, Çanakkale ve Bursa cezaevlerinde keşif yaptık. Durumu yerinde gözlemledik. Hatta Bayrampaşa Cezaevi’ndeyken müdür beyin odasında oturmaktayken, örgütün bir üyesi, bulunduğumuz müdürün odasına gelerek, beni kastederek ‘Kim bu albay, hangi sebeple geldi, bizden habersiz bir şey mi çeviriyorsunuz, şayet bu türlü bir şey varsa cezaevini başınıza yıkarız’ diyerek tehdit ettiğini hatırlıyorum” dedi.

“ECEVİT, ‘KILICINIZ KESKİN OLSUN’ DEDİ”

Tabirinin devamında şahit Aydın, “Sonra heyet olarak düzenlemiş olduğumuz raporu Başbakan Bülent Ecevit’e sunduk. Toplantıda şahsen ben de hazırdım. Başbakan bizim bilgilendirmelerimizi dikkate aldı ve operasyonun devletin bekası için mecburî olduğunu söyledi. Hatta operasyonun güç olduğunu, çağın operasyonu olduğunu belirtip, ‘Kılıcınız keskin olsun’ temennisinde bulundu. Başbakan operasyondan evvel ilgili bakanlıklarla da görüşüp ona nazaran süreç yapılsın dedi. Aslında Adalet ve İçişleri bakanlıkları da toplantıdaydı. Toplantıda Sıhhat Bakanı Osman Durmuş olmadığı için ben kendisine şahsen bilgi verdim. Tüm hastanelerin açık olması gerektiğini söyledim. Operasyona askeri görünüm vermemek emeliyle uyum merkezi, İçişleri Bakanlığı’nda kuruldu” diye konuştu.

“MAHKUMLAR BAŞKA MAHKUMLARIN VEFATINA SEBEP OLDU”

Operasyonun 19 Aralık 2000 tarihinde saat 05:00’te 20 cezaevinde başladığını söyleyen Aydın, sözünde şunları söyledi:

“18 adet cezaevinde operasyon saat 11:00 civarında muvaffakiyetle sonuçlandı. Lakin Bayrampaşa ve Çanakkale cezaevlerinde 4. güne kadar devam etti. Operasyonların sonunda Bayrampaşa Cezaevi’nde yapılan aramada, kaleşnikof, tabanca, av tüfekleri, boru tipi bombalar vardı, hatta mahkumlar burada muhabere merkezi dahi kurmuşlar. Dışarıyla çok rahat haberleşebiliyorlarmış. Çanakkale Cezaevi’nde örgüt mensubu mahkumlar ve tutuklular çok şiddetli direnç gösterdiler. Hatta ağır bir yangın çıkardılar. Öteki mahkumların vefatına sebep oldular. Cezaevine doğal olarak basın mensubu alınmadığından operasyon sırasında ve sonrasındaki görüntü manzaraları jandarma çalışanı kayıt altına almıştı. Ve bu imajlar daha sonradan tüm televizyonlara dağıtıldı. Yapılan operasyon sürecinde ve sonunda hiçbir jandarma çalışanı hukuka ve anayasaya alışılmamış hareketi, tutumu ve davranışı olmadı.”

“OPERASYON HUKUKA UYGUN”

Operasyonun hukuka uygun olarak yapıldığını söyleyen Aydın, “Ölen, yaralanan tutuklu ve mahkumlardan jandarma çalışanı ve öteki kamu vazifelilerinin sorumluluğu bulunmamaktadır. 2 şehidimiz oldu, bunlarda içeriden gelen ateş sonucu şehit oldular. İddianamede belirtildiği üzere mahkumlar direnç gösterirken, molotof koktelyli mutfak tüplerinden yapmış oldukları alev makineleri, elektrikli ısıtıcıların tel ve plastiklerinden yapmış oldukları yay, oklar ile saldırdılar. Sonuç olarak hayata dönüş operasyonu yapılmak zorundaydı. Ve dediğim üzere hukuka uygun, insan haklarına saygılı formda yapıldı ve bitirildi” dedi

“ALİ AYDIN’IN MAHKEMEDE DİNLENMESİ GEREKİRDİ”

Müşteki avukatı Güçlü Sempatik, “Ali Aydın, bu olayda kıymetli bir kişi. Burada tanıklık yapması ve bizim ona sorularımızı yöneltmemiz gerekirdi. Lakin Ankara 31’nci Ağır Ceza Mahkemesi almış beyanını. O mahkeme belgeyi bile bilmiyor ne soracak ki. Operasyonun planlanmasında yer alan birkaç bireyden bir tanesi. SEGBİS yoluyla duruşmaya bağlanıp dinlenilmesini ve sorularımızı kendisine yöneltmemizi talep ediyoruz. Bu kişi dinlenilmeden yargılama bitemez” diye konuştu.

Mahkeme Ali Aydın vekilinin mahkemeye sunduğu dilekçesi doğrultusunda şahidin özel müdafaa statüsünde bulunduğu, açık amaç haline getirilmeyecek biçimde şahit olarak dinlenmesi talebi de gözetilerek müşteki ve sanık müdafilerine bu şahide sorulmasını istedikleri tüm soruları açıkça dilekçe ile bildirmelerini, daha sonra da uygun görülecek bir günde SEGBİS vasıtasıyla mahkeme heyetinin şahidin beyanını almasına karar verdi. Ayrıyeten, müşteki avukatının düzmece tutanak tutulduğunu argüman ederek hata duyurusunda bulunması talebinin Cumhuriyet Savcılığı’na bildirilmesine hükmederek duruşmayı erteledi.

Cumhuriyet